niedziela, marca 17, 2024

5391. Z oazy (CCXXXVI)  //  Panna cotta (CXXIV)

Dwunie­dzielne odliczanie literek, raz. Druga połowa marcowego deputatu włoskich literek, skrupulatnie reglamentowana i wydana do spożycia i przeżycia dokładnie ty­dzień po pierwszej połowie. To nie jest książka dla osób, które z miłością upra­wia­ją grządki warzywne czy kwia­to­we. Ślimak czy ślimaczka bez względu na wielkość domku czy jego brak nie są tam nigdy mile widziani. Serce by im się kroiło przy każ­dym znikającym kapuścianym listku.

To opowieść z oryginalnie ponad półwieczną brodą, opowieść-przestroga na nie­zna­ją­ce granic: chciwość i konsumpcjonizm. Ile już nieodwracalnie pożarliśmy na­szej błękitnej „kapusty”? Jesteśmy w dużo gorszej sytuacji niż liczna rodzina ślimaków, nie mamy gdzie pójść.

Una numerosa famiglia di lumache viveva
su un cavolo splendido e saporito.
Camminavano lentamente da foglia
a foglia con la casa sulle spalle
in cerca di teneri germogli
da rosicchiare.
  [Pewna liczna rodzina ślimaków żyła / na przepięknej i smacznej kapuście. / Wędro­wa­ły powolutku z liścia / na liść z domkiem na plecach / w poszukiwaniu de­li­kat­nych pędów / do schrupania.]

🖇

Un giorno una piccola lumaca disse a suo padre:
«Quando sarò grande voglio avere la casa più grande del mondo».
«Quello che dici è molto sciocco» le rispose suo padre,
che era la lumaca più saggia del gruppo.
«Certe cose sono meglio piccole»
e racconta questa storia.
  [Pewnego dnia mała ślimaczka powiedziała do swojego taty:
    — Kiedy będę duża, chcę mieć dom największy na świecie.
    — To, co mówisz, jest bardzo niemądre — odpowiedział jej ojciec, który był naj­mąd­rzej­szym ślimakiem w grupie.
    — Pewne rzeczy są lepsze, gdy są małe — / i opowiedział taką historię.]

C’era una volta una piccola lumaca che un giorno,
proprio come te, disse a suo padre: «Quando sarò grande
voglio avere la casa più grande del mondo»
«Certe cose sono meglio piccole» le rispose suo padre.
«Fai sempre in modo che la tua casa
sia piccola e leggere da portare.»
[Był sobie kiedyś ślimaczek, który pewnego dnia
dokładnie tak jak ty, powiedział swojemu tacie: — Kiedy będę duży,
chcę mieć dom największy na świecie.
    — Pewne rzeczy są lepsze, gdy są małe — odpowiedział jego ojciec.
— Upewnij się zawsze, że twój dom / jest mały i lekki do niesienia
.]

🖇

Ma la lumachina non volle dargli ascolto e nascosta all’ombra
di una grande foglia, cominciò a torcersi e a stirarsi, da una
parte all’altra, fino a che non riuscì a scoprire
come far crescere la propria casa
.
  [Ale ślimaczek nie chciał go słuchać i  schował się w cieniu / wielkiego liścia; zaczął się skręcać i rozciągać z jednej / strony na drugą, dopóki ne odkrył / jak sprawić, by jego domek rósł.]

🖇

E così la casa cominciò a crescere e a crescere
e tutte le lumache del cavolo dicevano:
«Tu hai certamente la casa più grande del mondo»
.
  [W końcu domek zaczął rosnąć i rosnąć / i wszystkie ślimaki znajdujące się w pobliżu komentowały:
    — Ty naprawdę masz największy dom na świecie
.]

🖇

La piccola lumaca continuò a spingere e a sforzarsi
fino a che la sua casa fu grande come un melone
.
  [Ślimaczek nie ustawał w swoich wysiłkach, / aż jego dom był tak duży jak melon.]

🖇

Quindi con rapidi movimenti della coda a destra e a sinistra,
imparò a far crescere delle grandi cupole appuntite
.
  [Wówczas szybkimi ruchami ogona z prawej na lewą
nauczył się hodować duże spiczaste kopuły
.]

🖇

E non ancora contenta, schiacciando e spingendo
con tutte le sue forze, riuscì perfino ad aggiungervi
vivaci colori e magnifici disegni
.
  [Nadal niezadowolony naciskał i przesuwał / z całych swoich sił, dał nawet radę dodać / jaskrawe kolory i piękne wzory.]

Ora la lumaca era proprio sicura di avere
la più grande e la più bella casa del mondo.
Ne era orgogliosa e felice
.
  [Teraz był pewien, że ma
największy i najpiękniejszy dom na świecie.
Był szczęśliwy i dumny, że go ma
.]

🖇

Un giorno le lumache finirono di mangiare tutte le foglie
del cavolo. Non rimasero che pochi gambi nodosi
e decidero così di trasferirsi su un altro cavolo.
Ma, ahimè, la piccola lumaca non poteva più muoversi.
La sua casa era ormai troppo pesante
.
  [Pewnego dnia ślimaki wykończyły wszystkie liście / kapusty. Pozostało tylko kilka sękatych łodyg, / więc postanowiły przenieść się na inną kapustę. / Ale, niestety, ślimaczek nie mógł się ruszać. / Jego domek obecnie był zbyt ciężki­.]

🖇

Fu lasciata indietro e abbandonata a sé stessa,
e poiché non c’era più niente da mangiare,
la piccola lumaca lentamente deperì e scomparve.
Non rimase altro che la grande casa.
Ma anch’essa a pocco a pocco si sgretolò e non restò più nulla
.
  [Został w tyle całkiem opuszczony, / a ponieważ nie było już nic do jedzenia, / ślimaczek głodował i powolutku zniknął. / Nie pozostało nic, poza wielkim domkiem. / Ale i on po troszku się rozpadł i nic nie pozostało.]

🖇

Questa era la fine la storia.
La piccola lumaca aveva gli occhi pieni di lacrime.
  [To był koniec historii. / Ślimaczka miała oczy pełne łez.]

🖇

E così, un giorno, andò a vedere il mondo.
[…]
La piccola lumaca era molto felice.
  [I tak, pewnego dnia poszła oglądać świat. / […]
Ślimaczka była bardzo szczęśliwa.]

🖇

Le stagioni vennero e mutarano,
ma la lumaca non dimenticò mai la storia
che suo padre le aveva raccontato.
E quando qualcuno le chiedeva:
«Come mai hai una casa così piccola?»
lei raccontava la storia della casa più grande del mondo.
  [Pory roku przychodziły i przemijały, / ale ślimaczka nie zapomniała nigdy historii, / którą tata jej opowiedział. / I kiedy ktoś pytał:
    — Jak to, masz taki mały domek?
Ona opowiadała historię największego domku na świecie.]

Leo Lionni, La casa più grande del mondo,
Bababum di Babalibri, Milano 2016.
(wyróżnienie własne)

*

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz