drobiazgi. zauważać, robić, doceniać. każdego dnia — mimo wszystko, szczególnie w tych trudnych chwilach, gdy nadzieja spakowała już walizki — amen.
288/365
[…] ból jest akuszerką nowego, pomaga narodzić się temu, co zupełnie inne.
•
Ból czyni człowieka podatnym na niedostępne, co daje mu oparcie i schronienie.
Byung-Chul Han,
Społeczeństwo zmęczenia
i inne eseje, przeł. Rafał Pokrywka,
Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2022.
alternatywny tytuł wpisu:
5912. Panna cotta (CLXXV)
Wleczone ciało leczone było… Na ostatniej prostej do zdrowienia w końcu przyszła. Wyczekana. Czysta przyjemność, a nie książka, choć Sadownik grzmiał, że zdecydowanie za mało liter na centymetr kwadratowy.
W tej książce leczyły kamienie i kreska. Literki pozwalały rozpieszczać się czasownikami. Całość pomogła wrócić do siebie. Niech kamieniem rzuci ten, co nigdy nie dał się zahipnotyzować żadnemu kamykowi.
Puoi provare a girarci intorno.
Oppure puoi continuare a seguire
i pensieri che avevi in mente.
Możesz próbować kręcić się w kółko.
Lub możesz nadal podążać za / myślami, które miałeś w umyśle.
Ma è difficile ignorare un sasso.
Si vede subito che quelli grandi
sono fatti apposta per arrampicarsi.
Ale trudno jest zignorować kamień.
Widzi się natychmiast te wielkie, / stworzone, by się na nie wspinać.
È il modo migliore per conoscerli...
e per vedere dove ti trovi.
To najlepszy sposób, by je poznać… / i widzieć, gdzie się znajdujesz.
🖇
I sassi piccoli, invece,
ti chiedono di scegliere
quali vuoi mettere in tasca.
Małe kamienie natomiast / proszą cię o wybranie / tych, które chcesz włożyć do kieszeni.
Perché c’è qualcosa di speciale in un sasso
che lo rende perfetto da tenere in tasca.
Ponieważ jest coś wyjątkowego w kamyku,
co sprawia, że jest idealny, by zachować go w kieszeni.
🖇
|
|
Niektóre |
🖇
I sassi più grandi ti fanno capire
cosa significa la pesantezza.
Większe kamienie pozwalają ci zrozumieć,
co oznacza ciężar.
🖇
Sui sassi che non sono né troppo grandi
né troppo piccoli è bello stare seduti.
Na kamieniach, które nie są ani zbyt duże,
ani zbyt małe fajnie jest usiąść.
Quando ti siedi su un sasso,
vedi le cose in modo diverso.
Kiedy siedzisz na kamieniu,
widzisz sprawy inaczej.
🖇
Anche se la gente può pensare che tu non stia facendo niente,
così come pensano che un sasso non stia facendo niente,
tu e il sasso sapete bene che si sbagliano di grosso.
Chociaż ludzie mogą myśleć, że nic nie robisz,
tak jak myślą, że kamień nic nie robi,
ty i kamień dobrze wiecie, że grubo się mylą.
🖇
Il cuore delle montagne
è formato da sassi enormi.
Serce gór / składa się z gigantycznych kamieni.
Non sempre si vedono.
Se a volte hai l’impressione
che il mondo non si accorga
di quanto sei grande,
ricordati di loro.
Anche se è nascosta,
la loro grandezza c’è sempre.
Proprio come la tua.
Nie zawsze je widać. / Jeśli czasem masz wrażenie, / że świat nie zauważa, / jak_ jesteś duż_, / pamiętaj o nich.
Chociaż są ukryte, / ich ogrom jest wieczny. / Dokładnie jak ty.
🖇
Sotto […] c’è il sasso più grande:
la nostra Terra.
È grande tanto da tenerci su tutti.
Pod […] jest największy kamień: / nasza Ziemia.
Jest wystarczająco duża, aby utrzymać nas wszystkich na szczycie.
🖇
A volte può capitare che i sassi
non sembrino niente
di speciale.
Czasem może sie zdarzyć, że kamienie nie wydają się niczym specjalnym.
Ma poi ce n’è uno che ti sorprende...
Ale potem pojawia się wśród nich jeden, który cię zadziwia…
Proprio come quando ti senti un po’ banale e poi di colpo
noti in te qualcosa che ti riempie di meraviglia.
Dokładnie jak wtedy, gdy czujesz się zwyczajnie, a potem nagle
zauważasz w sobie coś, co napełnia cię zdumieniem.
🖇
Ogni sasso può essere importante,
anche se nessuno all’infuori di te
saprà mai il perché.
Magari il più importante sarà quello
che riempirà perfettamente
la tua mano.
Każdy kamyk może być ważny,
chociaż nikt oprócz ciebie nigdy nie dowie się dlaczego.
Być może najważniejszy będzie ten,
który idealnie wypełni twoją dłoń.
E da qualche parte sta aspettando che tu lo trovi.
I gdzieś czeka, aż go znajdziesz.
🖇
Quindi forse è una buona idea
dire «Ciao» a ogni sasso che incontri.
Więc może to dobry pomysł
mówić „Cześć” każdemu napotkanemu kamykowi.
🖇
E poi...
...nei momenti in cui ti troverai
a desiderare di avere qualcuno accanto
(ma non ci sarà nessuno),
il tuo sasso sarà lì.
A potem…
…gdy znajdziesz się w sytuacji, /
że będziesz pragnął mieć kogoś obok
(ale nikogo nie będzie), /
twój kamyk będzie z tobą.
🖇
E sentirai
che stai prendendo per mano
il mondo intero...
I poczujesz,
że trzymasz za rękę / cały świat…
...e che il mondo intero prende per mano te.
…i że cały świat trzyma za rękę ciebie.
Mary Lyn Ray, C’è un sasso per te, ilustr. Sala Felicita,
przeł. z j. angielskiego Chiara Carminati,
Mondadori Libri, Milano 2025.
Mistrz Daosheng, słynny mnich buddyjski, nauczał nad strumieniem u stóp Tygrysiego Wzgórza. Przysłuchiwało mu się tysiąc osób, a żadna z nich nie rozumiała, co mówi. Za to niewygładzone kamienie ze strumienia powstały, pokłoniły mu się i przytaknęły w odpowiedzi.
•
Ludzie to kamyki.
Deukalion i Pyrra jako jedyni przetrwali potop zesłany przez zagniewanego Zeusa. Ponieważ pozostali na ziemi samotni, poprosili o radę boginię Temidę, która powiedziała im, by rzucali za siebie przez ramię kości Wielkiej Matki. Rozumując, że kośćmi Matki Ziemi są kamienie, rzucali za siebie kamienie. Te rzucone przez niego stały się mężczyznami, te rzucone przez nią – kobietami.
•
Bóg zsyła aniołów na ziemię, by zamieszkiwali w kamieniach, aby „chronili ludzi od niebezpieczeństw albo by im przysporzyć jakichś szczególnych łask”.
•
Kopiec z kamieni jest bramą lub drabiną do nieba.
Eliot Weinberger, Duchy ptaków, przeł. Mikołaj Denderski,
Wydawnictwo Karakter, Kraków 2025.
alternatywny tytuł wpisu:
5911. Panna cotta (CLXXIV)
Wleczone ciało leczone było… Niecierpliwie czekało, aż przyjdzie deputat włoskich, zakazanych przez Sadownika, literek. Literki, nieświadome swej funkcji leczniczej, nie śpieszyły się wcale, nabierając poważnego opóźnienia.
Plułam sobie w brodę, że z realizacją deputatu się pośpieszyłam, bo piękność książkowa mnie znalazła, a w podczytniku zdanie, które natychmiast angażuje i serce, i duszę:
Lei sa che c'è un impulso creativo in ognuno di noi, e dove c'è un punto c'è un inizio.
Ona wie, że w każdym z nas jest twórczy impuls, a tam, gdzie jest kropka, jest początek.
Co jakiś czas wracałam do internetowej księgarni, by obejrzeć po raz setny okładkę, by przeczytać podczytnik, by westchnąć, że trzeba czekać do listopada. Między jedną a drugą wizytą na konkretnej stronie internetowej zderzyły mi się w głowie kulki. Odpaliłam wyszukiwarkę… na pewno znajdę jakieś fotki z wnętrza książki i sprawdzę, czy podoba mi się kreska w ilustracjach, czy naprawdę warto na nią czekać.
Fotki? Wpadłam, wsiąkłam, nie było mnie. Były tylko odgłosy zachwytu, które, po dobiegnięciu na drugi koniec ula, ulegały zniekształceniu, tworząc dźwięki oznaczające niebezpieczeństwo. Sadownik przybiegł na pomoc (co się dzieje?!) i nadział się na dysonans poznawczy, bo zachwyt kreską i elementami animacji. Więc po uzyskaniu odpowiedzi, że słucham sobie arcyprzepięknej historii, upewnił się już tylko: Acha, rozumiem, że przez najbliższą godzinę mam nie reagować, bo czytasz książkę. No, tak. I nie muszę jej już mieć.
Narysuj kropkę lub kreskę albo zrób krok, zatrzymaj na czymś wzrok lub weź głęboki oddech i… zobacz, gdzie cię to pociągnie, poprowadzi, poniesie — o tym jest ta książka. Ale też o tym, że podać dalej możemy tylko to, co wcześniej otrzymaliśmy. Równie ważne jest, by starać się w każdej sytuacji widzieć polarnego niedźwiedzia podczas śnieżycy, a nie brak.
La lezione di disegno è terminata, ma Vashti resta incollata alla sedia.
Lekcja rysunku się skończyła, ale Vasti pozostaje przyklejona do krzesła.
🖇
La sua insegnante osserva il foglio bianco.
«Ah, un orso polare in una tempesta di neve».
«Molto divertente!» Esclama Vashti.
«È che proprio NON SO DISEGNARE!»
Jej nauczycielka ogląda pustą kartkę.
— Ach, niedźwiedź polarny w śnieżycy.
— Bardzo zabawne! — wykrzykuje Vasti. — Po prostu NIE UMIEM RYSOWAĆ!
🖇
L’insegnante sorride. «Fai un punto […].»
Vashti afferra un pennarello e lo scaglia sul foglio.
Nauczycielka uśmiecha się.
— Narysuj kropkę […].
Vasti chwyta flamaster i ciska go na kartkę.
«ECCO!»
La meastra prende la pagina e la esamina con attenzione.
«Uhmmmmm...»
Poi porge il foglio a Vashti e dice pacatamente:
«Adesso firmalo!»
— PROSZĘ!
Nauczycielka bierze kartkę i przygląda się jej uważnie.
— Uhmmmmm…
Potem wręcza arkusz papieru Vasti i mówi spokojnie:
— Teraz podpisz ją.
🖇
La bambina resta pensierosa per un istante.
«Be’, forse non so disegnare, ma almeno SO fare la mia firma.»
Dziewczynka pozostaje zamyślona przez chwilę.
— Dobra, może nie umiem rysować, ale przynajmniej UMIEM się podpisać.
🖇
La settimana successiva […].
«Uhm!» medita Vashti.
«Posso senz’altro disegnare un punto più bello di QUESTO!»
W nastepnym tygodniu […].
— Uhm! — zastanawia się Vasti. —
Zdecydowanie potrafię narysować ładniejszą kropkę od TEJ!
🖇
🖇
«Se so fare dei punti piccoli, significa che posso farne anche di GRANDI!»
— Skoro umiem już
rysować małe kropki, oznacza to, że mogę narysować również WIELKIE!
🖇
«Anch’io vorrei saper disegnare.»
«Scometto che ne sei capace,» risponde Vashti.
— Ja też chciałbym umieć rysować.
— Założę się, że jesteś w stanie to zrobić — odpowiada Vasti.
«IO? No, io no. Non so neanche tirare un riga
dritta con il righello.»
Vashti sorride e porge al bambino un foglio di carta.
«Fammi vedere.»
[…]
Vashti dà un’occhiata a quel ghirigoro. Poi dice...
«ADESSO... FIRMALO!»
— Ja? Nie, ja nie. Nie umiem nawet narysować prostej linii od linijki.
Vasti uśmiecha się i wręcza chłopczykowi kartkę papieru.
— Pokaż mi.
[…]
Vasti rzuca okiem na zawijas. Potem mówi:
— TERAZ… PODPISZ GO!
Peter H. Reynolds, Il punto,
przeł. z j. angielskiego M. Barigazzi,
Adriano Salani Editore, Milano 2013.
(wyróżnienie własne)
*
Wleczone ciało leczone było… Czekała na mnie ta książka kilka miesięcy, ale gdy w końcu wspięła się na szczyt czytelniczego stosika i dopadła moich świecących niezdrowo oczu, nie pozwoliła, by się od niej oderwać, nic sobie nie robiła z mojej przeziębieniowej niemocy.
Chudziutka, na ząb, ale gęsta od znaczeń i sensów. Długo się trawi i mieli, by na koniec bezpowrotnie zmienić perspektywę, z której osoba czytająca patrzy na nagłe relacyjne błyski i grzmoty czy światowe wydarzenia, które jeszcze jakiś czas temu nie mieściły się w głowie, a teraz już muszą.
It was said that Dr. Jung’s favorite story went something like this: The water of life, wishing to make itself known on the face of the earth, bubbled up in an artesian well and flowed without effort or limit. People came to drink of the magic water and were nourished by it, since it was so clean and pure and invigorating. But humankind was not content to leave things in this Edenic state. Gradually they began to fence the well, charge admission, claim ownership of the property around it, make elaborate laws as to who could come to the well, put locks on the gates. Soon the well was the property of the powerful and the elite. The water was angry and offended; it stopped flowing and began to bubble up in another place. The people who owned the property around the first well were so engrossed in their power systems and ownership that they did not notice that the water had vanished. They continued selling the nonexistent water, and few people noticed that the true power was gone. But some dissatisfied people searched with great courage and found the new artesian well. Soon that well was under the control of the property owners, and the same fate overtook it. The spring took itself to yet another place—and this has been going on throughout recorded history.
🖇
The tendency to see one’s shadow “out there” in one’s neighbor or in another race or culture is the most dangerous aspect of the modern psyche. It has created two devastating wars in this century and threatens the destruction of all the fine achievements of our modern world. We all decry war but collectively we move toward it. It is not the monsters of the world who make such chaos but the collective shadow to which every one of us has contributed. World War II gave us endless examples of shadow projection.
🖇
The front page of any newspaper
hurls the collective shadow at us.
🖇
Two things go wrong if we project our shadow: First, we do damage to another by burdening him with our darkness—or light, for it is as heavy a burden to make someone play hero for us. Second, we sterilize ourselves by casting off our shadow. We then lose a chance to change and miss the fulcrum point, the ecstatic dimension of our own lives.
🖇
Medieval heroes had to slay their dragons; modern heroes have to take their dragons back home to integrate into their own personality.
🖇
Jung warned us that it would not be too difficult to get the skeletons out of the closet from a patient in analysis but it would be exceedingly difficult to get the gold out of the shadow. People are as frightened of their capacity for nobility as of their darkest sides. If you find the gold in someone he will resist it to the last ounce of his strength.
🖇
There is a curious fact based on this dynamic. Parrots learn profanity more easily than common phrases since we utter our curses with so much vigor. The parrot doesn’t know the meaning of these words, but he hears the energy invested in them. Even animals can pick up on the power we have hidden in the shadow!
🖇
In middle age one gets tired of the involuntary round trips between the two ends
of the see-saw. It slowly dawns on us, if we are alert, that the middle ground is
the best. To our surprise, that middle ground is not the gray compromise that we
feared but the place of ecstasy and joy. […]
One cannot stay very long in this middle place, for it is a knife-edge, outside
space and time. A moment of it is enough to give meaning to long stretches of
ordinary life.
🖇
Wherever we find ourselves, we need to honor the part of life that lies in shadow, to redeem those qualities we have forgotten or ignored.
🖇
I have mentioned there are ritual ways of approaching the shadow and having a
creative relationship with it. […]
In this ritual you must find one of the left-hand contents of your personality
and give it expression in some way that satisfies it but does not do damage to
anything in the right-hand personality. You can draw it, sculpt it, write a vivid
story about it, dance it, burn something, or bury it—anything that gives
expression to that material without doing damage.
🖇
Heaven and skid row are separated only by
an act of consciousness.
🖇
Romantic love, or falling in love, is different from loving, which is always a quieter and more humanly proportioned experience. There is always something overblown and bigger-than-life about falling in love.
🖇
Owning the power that lies in our shadow is a particularly challenging task. We can’t own it in the sense of possessing it, for the ego is far too small a container and will inflate out of hand.
🖇
[…] we have to say that the divinity we see in others is truly there, but we don’t have the right to see it until we have taken away our own projections. How difficult! How can one say that the projection is not true but that the divinity of one’s beloved is? Making this fine differentiation is the most delicate and difficult task in life.
🖇
In the inner life, what good could come from your own shadow? Strangely, the best can come from this neglected quarter.
🖇
Contradiction is barren and destructive, yet paradox is creative. It is a powerful embracing of reality. […] While contradiction is static and unproductive, paradox makes room for grace and mystery.
🖇
The ancient world had no illusions about romance; they knew that these feelings came, fleetingly, as a gift from the gods. There was less inflation here: humans were only carriers of divine energy. Today when this energy is bestowed on us, we need a ritual of thanksgiving to contain it, and a way of returning it to its rightful source.
🖇
We hate paradox since it is so painful getting there, but it is a very direct experience of a reality beyond our usual frame of reference and yields some of the greatest insights. It forces us beyond ourselves and destroys naive and inadequate adaptations.
🖇
The capacity for paradox is the
measure of
spiritual strength and the surest sign of maturity.
🖇
Every single virtue in this world is made valid by its opposite. Light would mean nothing without dark, masculine without feminine, care without abandon. Truths always come in pairs and one has to endure this to accord with reality.
🖇
A
huge amount of energy is wasted by modern people in opposing their own
situation. Opposition is something like a short circuit; it also drains our energy
away like a hemorrhage.
To transform opposition into paradox is to allow both sides of an issue, both
pairs of opposites, to exist in equal dignity and worth.
🖇
If I can stay with my conflicting impulses long enough, the two opposing forces will teach each other something and produce an insight that serves them both. This is not compromise but a depth of understanding that puts my life in perspective and allows me to know with certainty what I should do.
🖇
Formulas or devices are never enough […]. The solution must rise from the dynamics of the opposing energies that are facing each other.
🖇
To view the elements of our life in this paradoxical manner is to open up a whole new series of possibilities. Let us not say that the opposites are antithetical but that they make up a divine reality that is accessible to us in our human condition. It is wrong to say that one of a pair is secular and the other religious. We must retrain ourselves to think that each represents a divine truth. It is only our inability to see the hidden unity that is problematic.
🖇
[…] the pearl of great price is to be found in our everyday conflicts and tensions. No one is lacking in such experiences.
🖇
Conflict to paradox to
revelation; that is the divine progression.
Who has not fallen in love with someone where he or she shouldn’t? […]
Who does not spend much of his time debating whether to do the disciplined
task or to goof off a bit longer
[…]? Neither is holy;
but exactly in the paradox between them lies the holy place.
Robert A. Johnson, Owning Your Own Shadow.
Understanding the Dark Side of the Psyche,
HarperCollins Publishers, New York 2009.
(wyróżnienie własne)
I have to honor my shadow, for it is an integral part of me; but I don’t have to push it onto someone else.
(tamże)
Wleczone ciało leczone było środkami dostępnymi bez recepty. Dusza w tym samym czasie tylko chude (niczym najzdrowsze mięsko) literki konsumowała, by przetrwać. Dużo czasu na trawienie miała. Zdrowa, czułam się lata świetlne od tego czytania i nijak nie mogłam zabrać się za wybór cytatów. Ale!
W trakcie tych świetlnych lat przekopałam kilka czytanych w języku polskim książek w maniakalnym poszukiwaniu fragmentu o czasownikach i ich wyższości nad rzeczownikami. Czytałam na środku nieparzystej strony, byłam tego pewna, ale gdzie czytałam, nie miałam pojęcia. Klęłam to nieliniowe czytanie, bo przekopałam i… nic. Poddałam się. Ale!
Wczoraj bardzo emocjonujący czas spędziłam z tekstem poświęconym Panu Ricardo. Dzięki wspomnieniom Gepardzicy uzupełniłam pudełko z ważnymi pytaniami, które Pan Ricardo nam pozostawił, nim sam ruszył w dalszą podróż. Uzupełniłam o arcyważne pytanie: co robisz, kiedy nic nie robisz? I wydawało się, że już, że praca z tym tekstem poruszyła, dotknęła i tyle. Ale!
Ale nie! Ten tekst pracował we mnie sobie tylko znanymi metodami, gdy spałam. Gdy rano się obudziłam, wiedziałam. Trywialnym jest stwierdzić, że język ma znaczenie, słowa mają znaczenie i zdania mają znaczenie, ale szukanie odpowiedzi na dobre pytania ma nie tylko znaczenie, również nas kształtuje.
Ale nie! Wstałam dziś rano i wiedziałam, że wszystko to, co najważniejsze w tej części mojego życia, co jest miłującym doświadczaniem istnienia, obecne jest po wielokroć w tych fragmentach, więc muszą mieć odrębny wpis, bo wymagają odrębnej uwagi, odrębnego czasu i miejsca.
All language is a mandorla; a well-structured sentence is of this nature.
🖇
All poetry is based upon the assertion that this is that. When the images overlap, we have a mystical statement of unity. We feel there is safety and sureness in our fractured world, and the poet has given us the gift of synthesis.
Great poetry makes these leaps and unites the beauty and the terror of existence. It has the ability to surprise and shock-to remind us that there are links between the things we have always thought of as opposites.
🖇
We are all poets and healers when we use
language correctly. One makes a mandorla every time one says something that is
true.
A sentence is something like a mathematical equation with the verb
representing the equal sign. A correct sentence says that the subject equals the
object and annuls the quarrel between the two. The split inherent in duality is
healed.
🖇
Languages rich in verbs are more powerful than those relying mostly on nouns. […] Human speech is more effective if it relies mainly on verbs. If you build mainly on nouns it will be weak; if you rely on adjectives and adverbs you have lost your way. The verb is holy ground, the place of the mandorla.
🖇
Mandorla, The Chalice Well, Glastonbury,
[dostep 10.10.2025], źródło.
🖇
All good stories are mandorlas. They speak of this and that and gradually, through the miracle of story, demonstrate that the opposites overlap and are finally the same. We like to think that a story is based on the triumph of good over evil; but the deeper truth is that good and evil are superseded and the two become one. Since our capacity for synthesis is limited, many stories can only hint at this unity. But any unity, even a hint, is healing.
🖇
In your own poetic struggles you may make only the tiniest sliver of a mandorla that will vanish a few minutes later. […] It can be hoped that by the end of your life the two circles will be entirely overlapped. When one is truly a citizen of both worlds, heaven and earth are no longer antagonistic to each other. Finally one sees that there was only one circle all the time.
🖇
People often asked Dr. Jung , “Will we make it?” referring to the cataclysm of our time. He always replied, “If enough people will do their inner work.” This soul work is the one thing that will pull us through any emergency. The mandorla is peace-making.
🖇
It is a miracle to listen to someone (even oneself) say, “Perhaps this, perhaps that, maybe, it follows that, I wonder if”—all like a dog chasing its tail. But gradually, the two disparate circles begin to overlap and the mandorla grows. This is healing. This is ligature, the essence of religious experience.
🖇
If we have a powerful mandorla experience (and what a joy it is!), we can be sure it will be brief. We must then return to the world of dualities, of time and space, to continue our ordinary life.
Robert A. Johnson, Owning Your Own Shadow.
Understanding the Dark Side of the Psyche,
HarperCollins Publishers, New York 2009.
(wyróżnienie własne)
choć niewidomy, naoglądał się w swym życiu wielu idiotów. dysponował niebywałą, mimo że zrodzoną z niemocy, mocą — niewielu to dostrzegało.
choć nigdy nie spotkaliśmy się, poruszona faktem, że odszedł, palę dla Niego dziś światełko.
281/365
[…] będziemy mogli później zapytać: „Co właściwie straciłem, umierając?”. Na ścieżce tej rezygnujemy ze wszystkiego, czym w swoim mniemaniu jesteśmy, wkraczamy w zupełnie nieznany świat i stajemy się tym, kim w rzeczywistości byliśmy zawsze – w głębi duszy o tym wiedzieliśmy, jednocześnie sobie tego jednak nie uświadamiając.
Richard Rohr, Nieśmiertelny diament. W poszukiwaniu
prawdziwego ja,
przeł. Marek Chojnacki,
Wydawnictwo
WAM, Kraków 2013.
*
Jeżeli nie jesteś zdolny widzieć więcej
ponadto co widzialne,
nie możesz zobaczyć niczego.
– Ruth Bernhard
Sadownik:
(dziwi się, co Jego konto
bez Jego wiedzy zamówiło)
Złożone PTSD? Co to?
Jabłoń:
(nie jej konto, ale wie bez mrugnięcia okiem)
Książka. Dla Bliźniaczej Liczby.
Sadownik:
Nie mogłaś kupić Jej
jakiegoś dobrego romansidła?
(i chichocze, próbując to sobie wyobrazić)
Jabłoń:
(mogła, nie mogła,
z pewnością by nie umiała)
Zawalone gardło. Średniowymiarowa niemoc. W ciele zbyt gorąco, choć termometr pokazuje uparcie temperaturę zdrowia. Bez przeciągu w umyśle przez cały weekend nie dało się włóczyć po wielu rozgrzebanych już iesbeenach. Nie dało się nijak przystanąć przy prozie, choć w kilku książkach umościałam już wygodnie swoją duszę. Każdy akapit, z dowolnie wybranej lektury, bezwysiłkowo mnie przewracał.
I co w takim razie? Tylko chorowaniem jesiennym się zajmować? Wszystkie siły mieć oddelegowane na przeciągnięcie mojego ciała na ciut zdrowszą stronę? Tak się nie da żyć. Więc poezji kęs dla duszy, która nie ma już siły spać, by dać ciału przestrzeń na dojście do siebie. Świeżutko wydany wybór był doskonałym wyborem na przeziębiony mój weekendowy czas.
Zamiast wstępu
[…] Jestem wspólnikiem słowa od wielu lat i od wielu lat zajmuję się tym samym: przeżyć wszystko to, co nigdy nie mogło się wydarzyć. Poezja to przecież nic innego, tylko wyczekiwanie na moment, kiedy dwie równoległe słów będą mogły się przeciąć.
🖇 🖇
Poetów nie ma.
Jest tylko moment nieuwagi.
Gra słów na ruchliwej jezdni.
Na wypadek
wiersza.
🖇
Jest mi tak jakby już było za późno.
🖇
Pełna cisza stoi między nami
i nie wierzy w czyjąkolwiek winę.
🖇
Ten motyl usiadł przy mnie
nie ze zwykłego przypadku.
[…]
Ta chwila
zdarza mi się nagle
i tłucze moim sercem
o chłodne powietrze.
🖇
Niekiedy przewrotna chęć zapisu
budziła mnie w nocy
i podawała pióro.
Na szczęście
nie dopisała mi
niczego
pamięć.
🖇
– Byliśmy przerażeni głębokością losu.
– Samotni jak pustynia co zwątpiła w niebo.
🖇
Co wybrał? – zapytuje siebie.
Mniejszą niedorzeczność
czy jeszcze większy problem.
🖇
My – rocznik powojenny […]
Oddano narodzeniem naszym cześć – zabitym.
A pamięć przestrzeloną dźwigamy
już my.
🖇
Historia znowu kiedyś
nie wyłączy żelazka
mówi z nadzieją ogień
zapatrzony w drewno.
🖇
Coraz częściej myślimy o III wojnie światowej.
Ktoś mówi:
przydałaby się młodym.
Zmniejszy się odległość
pomiędzy
punktem a nieskończonością.
Pomiędzy sercem i sercem.
[…]
Obecny strach przed życiem
zastąpiony zostanie strachem przed śmiercią.
[…]
Przestaniemy mówić:
o Boże znowu poniedziałek.
Zaczniemy mówić:
dzięki Bogu znowu poniedziałek.
[z wiersza wydanego w 1978 roku]
🖇
Mówimy: trzeba zacząć żyć.
Myślimy: nic się nie da zrobić.
🖇
Nie wszystkie okrzyki hurra
znaczą tu zwycięstwo.
🖇
Oddycha jeszcze papier
ale ciężko. Z nitrogliceryną.
Mój czas. Moje ciało. Moje życie.
Wszystko do jednorazowego użycia
🖇
Z nieszczelnego zegarka
ulatnia się czas.
Coraz częściej zamyślam się nad niczym.
🖇
Zapytany przez sąsiada w windzie
co sądzi o życiu pozagrobowym
odpowiada: to tylko wyjście awaryjne.
🖇
Bóg prosi
Nie powoływać się na niego. Nie handlować nim.
Na partyjnych straganach nie rozwieszać łaski.
Nie używać alibi Gott mit uns
dla bezbożnej zbrodni.
Pod jego patronatem
nie odprawiać zła.
Nie wzywać nadaremnie
pokłonu pasterzy.
Nie popychać. Nie trwonić.
Nie palić na stosie.
🖇
Nie wiedziałam czym się to skończy
kiedy zgłaszałam się do życia.
Na ochotnika.
🖇
Miłość
Żadnych objaśnień. Odsyłaczy.
Przypisów. Haseł.
[…]
Wszystko zależy od tego
jak długo będziemy zawsze.
🖇
Mój kraj włóczy się po wolności.
Udaje Europę.
🖇
Co pani robi z tym strachem, kiedy się pani nie boi? Gdzie przeczekuje pani życie? Czasem pojawia się wzrok, ale przechodzi przeze mnie... „Niech pani za nim idzie – mówię – to po prostu inna odmiana wolności”.
🖇
Co jakiś czas ktoś grzebie w kieszeniach
naszej śmierci.
🖇
Miłość jest jasnowidzem.
Przewiduje siebie ciebie i mnie.
[…]
A kiedy cię dopadnie
staraj się być w domu.
Albo coś w tym rodzaju.
Byleby się spotkać.
🖇
Tak w siebie zapatrzeni przekraczamy nas.
Ewa Lipska, Wielki Wybuch. Wiersze wybrane,
Wydawnictwo Literackie, Kraków 2025.
Słownik pisowni
poprawnego milczenia
stanął nam w krtani
kiedy rozdzielaliśmy
posłowie
do naszych byłych słów.
🖇
Jeśli Bóg jest wierzący
to modli się do siebie o stałą nadzieję.
🖇
Było już takie milczenie.
Ale nie ma pewności że to pomiędzy nami.
Był już koniec świata.
Ale nie ma pewności że to naszego świata.
🖇
Trzeba z godzin oswobodzić czas.
🖇
Noc: forma czasu.
Forma czasu przyszłego
złożona z formy osobowej: będę będziesz
będziemy będziecie będą
oraz z form bezokolicznika: kochać.
🖇
Milczeć –
ale z jakiej litery?
Odmienić się
ale nie przez przypadek.
🖇
(Bóg patrzy na to wszystko
siedząc w kuchni
i nawijając na widelec spaghetti)
[…]
Ale jeszcze – poezja. Odrobinie poezji
udało się zbiec.
Co będzie z nią dalej?
🖇
Czekam jak coś zamówione
ale jeszcze nie odebrane.
🖇
Problemy zaczynają się
z wbitą w pamięć drzazgą.
Trudno ją wyjąć
jeszcze trudniej opisać.
Lecą wióry. Ogryzki aniołów.
Pył do samego nieba.
🖇
Miłość. Nieprzytomny rozdział.
Przewracałaby nam szeptem kartki w sercach.
(tamże)
dwie moje najbardziej wyraziste figury wewnętrzne. zatrzymane w kresce. odnalazły mnie kilka dni temu i wciąż cieszą przeogromnie, również potencjałem, który kryją.
275/365
Autor(ka) nie do ustalenia.
Wszyscy jesteśmy / dobrzy lub źli,
zależy to tylko od tego,
kto opowiada / bajkę…
